Fioletowe astry marcinki

Ogrody w stylu wiejskim od kilku lat znów wracają do łask. Młodzi ogrodnicy chętnie korzystają z tego stylu i jest to powód do wielkiej radości. Wraz ze spadkiem zainteresowania ogrodami w stylu wiejskim, zniknęłaby różnorodność przyrodnicza i kulturowa. Ten styl ogrodnictwa charakteryzuje się bujną kompozycją różnobarwnych roślin. Rozległe kwietne rabaty, trawniki o nieregularnych kształtach. Sezonowość, każda pora roku mieni się innym wachlarzem barw. W ogrodach naszych babć jesienią królowały marcinki. Jest to niezwykle urokliwa bylina. Jej nazwa właściwa to aster. W niektórych częściach kraju można spotkać się również z nazwą michałek.

Charakterystyka astrów zwanych marcinkami

W Polsce astry potocznie określane są marcinkami. Nazwa ta pochodzi od św. Marcina, dzień imienin przypada 24 października, czyli dokładnie w porze kwitnienia astrów. Kwiat ten kojarzony jest z jesienią, istnieją jednak również odmiany kwitnące wiosną i latem. Najpóźniej kwitnące marcinki, cieszą oko ogrodnika nawet pod koniec listopada. Aster najlepiej czuje się na stanowisku słonecznym, poradzi sobie również w półcieniu, ale trochę gorzej.

Astry marcinki to jedne z najpiękniej kwitnących kwiatów jesieni. Wybarwienie kwiatów rozpoczyna się od bieli, po jasne odcienie różu, fiolety, po ciemne bordo. Istnieją też odmiany o mieszanej barwie. W połączeniu z innymi gatunkami wiejskiej rabaty tworzą zjawiskowe kompozycje.

Z powodzeniem można je hodować w donicach, na balkonach i tarasach. Świetnym miejscem dla nich będą kosze wiklinowe lub gliniane duże donice. Ze względu na prostą uprawę i niewątpliwą urodę, chętnie wykorzystywane są przez ogrodników.  Najczęściej spotkać je można w ogródkach skalnych oraz jako obwódki rabat. Pięknie prezentują się na klombach w parkach.

W przypadku odmian astrów wysokich warto połączyć je, sadząc obok niższe rośliny, jako podparcie. Marcinki dorastające do wysokości nawet 160 cm mogą połamać się przy silnym wietrze lub deszczu. Dlatego odpowiednią podporą będą dla nich niższe trawy albo inne ozdobne kwiaty. Wieloletni marcinek świetnie dogada się z bukszpanami oraz iglakami miniaturowymi.

Uprawa i pielęgnacja wieloletnich marcinków

Aster jest bardzo łatwy w uprawie, nie wymaga wielu zabiegów pielęgnacyjnych oraz nie potrzebuje wyjątkowych warunków. Roślina jest wieloletnia i całkowicie mrozoodporna. Dzięki temu, że ich pąki zimują w ściółce, przy samej ziemi, nie przemarzają. Przed zimą bylinę przygotowuje się, usuwając suche liście. Należy ściąć łodygi przy samej ziemi. Uchroni to marcinki przed chorobami grzybowymi.

Wybierając miejsce dla astrów, warto postawić na stanowisko słoneczne, osłonięte przed silnym wiatrem. Roślinę sadzić można w grupach. Jednak należy pamiętać, aby tak komponować grupy, żeby każda miała miejsce do wzrostu.

Marcinki doskonale czują się w towarzystwie innych gatunków bylin lub kwiatów jednorocznych, o podobnych wymaganiach. Doskonałymi sąsiadami będą słoneczniczki, złociste rudbekie, floksy oraz jeżówki.

Jeśli lato jest upalne, należy wspomóc bylinę regularnym podlewaniem. Nie można dopuścić do wysychania korzeni, żeby roślina nie obumarła. Jeśli liście zaczną wysychać, będzie to miało wpływ na obfitość kwitnienia astrów.

Marcinek nie nadaje się jako kwiat cięty, do wazonów czy wianków. W wazonie bardzo szybko zamyka płatki i nie jest wtedy zbyt dekoracyjny.

Odmładzanie i rozmnażanie byliny

Astry należy przesadzać co 3- 4 lata. W trakcie przesadzania warto rozdzielić kłącza i wsadzić po jednym w nowe, przygotowane odpowiednio miejsca. Przed przystąpieniem do rozdzielania trzeba wykopać starą roślinę, delikatnie, aby nie uszkodzić korzeni. Wcześniej usunąć wszystkie łodygi z kwiatami. Bryłę korzeniową obsypać z ziemi, rozdzielić sadzonki, które posiadają świeże korzonki. Nowe sadzonki bardzo szybko wypuszczą zaczątki nowych pędów. Wsadzać do ziemi, na głębokość ok. 10 cm, pozwalając nowej roślinie ukorzenić się jeszcze przed zimą. W przyszłym sezonie z tej jednej sadzonki uzyskać można piękny bukiet astrów.

Bylina starzeje się po kilku latach oraz przestaje obficie kwitnąć. Zabieg rozdzielania i przesadzania, odmładza i wzmacnia roślinę. Zyskuje się dzięki temu nowe sadzonki, które można wykorzystać do rozsady.

Jednoroczne odmiany astrów można rozmnażać poprzez wysiewanie nasion. Wysiew należy rozpoczynać w marcu lub z początkiem kwietnia, do doniczek w warunkach domowych albo szklarnianych. Nasiona kiełkują szybko. Pierwsze siewki są widoczne już po ok. 10 dniach. Do gruntu wysadzane powinny być pod koniec maja, kiedy pogoda jest już na tyle stabilna, że zimno nie zaszkodzi młodym siewkom.

Marcinki kwiaty – odmiany

Białe kwiaty marcinki
Źródło: Freepik.com
  • Aster nowobelgijski marcinek – jest odmianą, która osiąga bardzo dużą wysokość. Dorasta nawet do 160 cm. bogato się rozkrzewia, ciesząc oko bogactwem kolorów. Występuje w całej gamie kolorów, od bieli, przez błękity, fiolety i odcienie niebieskiego. Różowa odmiana zaczyna kwitnąć już latem, do późnej jesieni. Znaną odmianą astra nowobelgijskiego jest marcinek fiołkowy coombe. Posiada intensywnie wybarwione fiołkowo- niebieskie kwiaty z żółtym środeczkiem. Koszyczki astrów w nocy i podczas deszczu zamykają się delikatnie. Dlatego nie nadaje się na kwiat cięty.
  • Aster gawędka – jest gatunkiem występującym we wschodniej Polsce. Bylina ta podlega ochronie. Dorasta jedynie do ok. 60 cm wysokości. Posiada charakterystyczne języczkowe kwiaty o kolorze fioletowym, które sąsiadują z płatkami rurkowatymi, żółtymi. Kwiat ten tworzy dzięki temu niesamowitą kompozycję. jest to odmiana, która kwitnie już od lipca, cieszy ogrodników kwiatami do końca września.
  • Aster krzaczasty marcinek –  jest to odmiana wieloletnia, niska. Osiąga od 20 do 40 cm wysokości. Doskonale czuje się w ogrodzie, jak i na balkonie w donicy.  Kwiaty tego michałka wybarwione są na biało, fioletowo lub na niebiesko. Tworzy piękne kompozycje z innymi roślinami, które zmieniają barwę późną jesienią.
  • Aster nowoangielski – jest to odmiana krzaczasta. Ogromna, dorasta nawet do 200 cm. Pierwsze kwiaty pojawiają się już w sierpniu i kwitną do pierwszych przymrozków w październiku. Te duże byliny mogą tworzyć piękne tło dla mniejszych odmian astrów lub dla innych roślin jednorocznych. Tak wielkie okazy warto podpierać, żeby nie uszkodził ich silny wiatr i deszcz. Barwy tych marcinków mają bardzo szeroki wybór. Fiolety, odcienie niebieskiego, różu, purpury.
  • Aster chiński – rozpoczyna kwitnienie bardzo późno, dosłownie, wtedy kiedy przekwitają już wszystkie inne odmiany marcinków. Odmiana astra chińskiego ma wiele grup. Są to byliny o bardzo różnej wysokości oraz wybarwieniu. Najbardziej popularny wśród nich to aster o igiełkowych płatkach, dlatego nazywa się aster igiełkowy. Kwiaty tego marcinka są pełne lub półpełne, osiągają nawet do kilkunastu cm średnicy. Równie piękne kwiaty ma aster peoniowy oraz aster karłowy.

Marcinki kwiaty – roślina miododajna

Pszczoły uwielbiają marcinki kwiaty. Jesienią nie ma zbyt wiele kwiatów miododajnych, dlatego astry są tak często odwiedzane przez te pożyteczne owady. Są także bardzo atrakcyjne dla motyli. Niewątpliwą zaletą byliny są wonne i barwne kwiaty. Kwitną obficie i długo. Dostarczają pszczołom pokarmu od lata do późnej jesieni. Nawet do pierwszych przymrozków. Okazuje się, że astry w ogrodzie mogą być nieocenionym wkładem w pomoc pszczołom, które są nam niezbędne. Wspierać można w ten sposób tak potrzebny proces zapylania roślin. Jest to niezwykle ważna sprawa dla każdego ogrodnika.

Marcinki kwiaty – nawozy i podlewanie

Aster wieloletni marcinek wymaga obfitego i regularnego podlewania. Szczególnie gdy lato jest upalne i w ogrodzie doskwiera susza. Ważne jest, aby pamiętać o zraszaniu gleby wokół kwiatów. Nie można dopuścić do wysychania ziemi.

W czasie wegetacji rośliny, przed kwitnieniem, warto wykonać zabiegi odżywiające korzenie. Stosując nawozy bogate w składniki odżywcze, przygotujemy roślinę do długiego i obfitego kwitnienia. Należy wybierać nawozy wieloskładnikowe, ale uważać na nadmiar azotu. Azot w zbyt dużym stężeniu powoduje, że marcinki nie kwitną okazale. Gleba idealna dla tej byliny jest dobrze przepuszczalna, żyzna.

Nawozy dostosowane do potrzeb tej rośliny, znaleźć można w sklepach dla ogrodników.

Choroby i szkodniki astra wieloletniego

  • Mączniak – wielkim utrapieniem dla ogrodników uprawiających astry może być mączniak. Walka z mączniakiem jest niestety trudna i długa. Jest to choroba wywołana grzybami. Pierwsze objawy zaatakowania przez mączniaka jest dość trudno zauważyć. Początkowo widoczny jest biały nalot na spodzie liści. Następnie brązowe lub czerwone plamy. Choroba rozprzestrzenia się w szybkim tempie. Dlatego trzeba działać szybko. Z tego względu warto brać pod uwagę oprysk prewencyjny. Mieszankę do oprysku można wykonać domowymi sposobami. Rewelacyjne efekty przynosi wyciąg z czosnku, skrzypu polnego lub krwawnika.
  • Choroby grzybowe – w kwestii chorób grzybowych doskonale sprawdza się zasada, że zdecydowanie warto zapobiegać, zamiast leczyć. Istotne w zapobieganiu grzybom jest odpowiednie nawadnianie. Astry wymagają dużo wody, ale trzeba uważać, żeby nie przelewać rośliny. Jeśli korzenie zaczną gnić, może być ciężko uratować roślinę. Gdy lato jest deszczowe i panuje wysoka wilgotność powietrza, grzyb rozprzestrzenia się bardzo łatwo. Należy zapewnić marcinkom odpowiednią cyrkulację. Sadzone zbyt gęsto mają za mało przestrzeni. Choroby łatwiej przenoszą się z jednej rośliny na drugą. Aby zapobiegać zagrzybianiu astrów warto stosować opryski. Produkty specjalnie przygotowane do tego celu, można kupić w sklepach ogrodniczych.
  • Żółtaczka – jest wirusową odmianą choroby roślin. Jeśli w glebie jest niewystarczająca ilość składników takich jak azot czy magnez, liście zaczynają żółknąć. Ten proces jest oznaką małych ilości chlorofilu. Jest to choroba z którą bardzo trudno sobie poradzić. Zainfekowaną roślinę należy usunąć, aby nie zarazić innych.
  • Rdza – jest to rodzaj choroby grzybowej, którą wywołuje rdzowiec. Jest dość często ignorowana, ponieważ trudno ją zauważyć. Nie wygląda groźnie. Na początku można dostrzec na spodzie liści żółte plamki, małe wyrostki. Następnie żółte zmiany zaczynają pojawiać się też na łodygach i pędach. Oznacza to, że choroba jest już rozwinięta.
  • Skorek – jest to owad, który aktywuje się nocą. Ma ogon przypominający szczypce i długie czułki. Zjada całe rośliny, uśmiercając je.

Co można zrobić aby przeciwdziałać chorobom astrów?

Warto stosować się do kilku ważnych zasad:

  1. Wybierać sadzonki ze sprawdzonych źródeł, jest wtedy pewne, że rośliny są zdrowe.
  2. Systematycznie zwalczać owady i inne szkodniki, które zagrażają marcinkom.
  3. Stosować profilaktyczne opryski. Mieszanki można przygotować samemu, na bazie naturalnych składników takich, jak wrotycz, pokrzywa, skrzyp polny.
  4. Warto zmieniać miejsca dla roślin, nie hodować tej samej odmiany wiele lat w tym samym miejscu.
  5. Ważne jest regularne usuwanie chorych i uschniętych części roślin. Po każdym zabiegu, przy roślinach, trzeba dezynfekować narzędzia, aby nie przenosić chorób po całym ogrodzie.
  6. Aby uniknąć uszkodzenia roślin, szczególnie tych wysokich warto chronić je przed silnym wiatrem, deszczem oraz innymi niekorzystnymi warunkami.